Η γεμολογία στην οποία εμπεριέχεται μεταξύ άλλων και ο κλάδος της αναγνώρισης πολύτιμων λίθων είναι μια επιστήμη που απαιτεί εξειδικευμένες σπουδές και μακροχρόνια εμπειρία. Ο διαχωρισμός των πολύτιμων λίθων από τις απομιμήσεις και από τα συνθετικά υλικά είναι μια πολύ σημαντική επιδεξιότητα την οποία οι επαγγελματίες γεμολόγοι καλούνται να χρησιμοποιήσουν συχνά στην μοντέρνα αγορά.
Το διαμάντι είναι ίσως ο πιο διάσημος και ποθητός πολύτιμος λίθος και ως εκ τούτου υπάρχουν πολυάριθμες απομιμήσεις του στην αγορά, η καθεμία με τα δικά της χαρακτηριστικά. Ένας αδαμαντολόγος χρησιμοποιεί διάφορες τεχνικές για την αναγνώριση του διαμαντιού, που βασίζονται στις ιδιότητες του ίδιου του διαμαντιού και την διαφοροποίησή τους από αυτές των απομιμήσεων.
Στα έμπειρα μάτια του ειδικού, η εμφάνιση της υπό εξέταση πέτρας κάτω από ειδικό φωτισμό, δίνει τα πρώτα στοιχεία για την ταυτότητά της. Τα διαμάντια έχουν συγκεκριμένη λάμψη και γυαλάδα που απορρέει από τις εξαιρετικές φυσικές ιδιότητές του, δηλαδή την σκληρότητα, την αντοχή και την χημική σταθερότητά του. Ως εκ τούτου, τρόπος που το διαμάντι ανακλά το φως είναι πολύ διαφορετικός από εκείνος οποιασδήποτε άλλης πέτρας. Επίσης, ο συνδυασμός των φυσικών ιδιοτήτων με το στυλ και την ποιότητα κοπής του διαμαντιού δημιουργεί συγκεκριμένη «φωτιά» στο διαμάντι που διαφέρει από των άλλων λίθων. Η γνώση αυτού του χαρακτηριστικού βοηθά τον ειδικό στην αναγνώριση. (Με τον όρο «φωτιά» αναφερόμαστε στον συνδυασμό των έγχρωμων λάμψεων στα χρώματα της ίριδας που παρατηρούμε στους κομμένους λίθους).
Εκτός από την γυαλάδα και την λάμψη, η σκληρότητα των διαμαντιών διαφαίνεται και στην επιφάνειά τους. Για να κοπούν και να γυαλιστούν, τα διαμάντια απαιτούν ιδιαίτερο χειρισμό, καθώς και εξειδίκευση αλλά και εξοπλισμό που δεν χρησιμοποιούμε για κανέναν άλλο λίθο. Μόνο τα διαμάντια μπορούν να γδάρουν τα διαμάντια, οπότε ο δίσκος κοπής και γυαλίσματος που χρησιμοποιούμε πρέπει να είναι καλυμμένος με διαμαντόσκονη. Το αποτέλεσμα από αυτήν την διαδικασία κοπής είναι τέλεια γυαλισμένες έδρες, πολύ ξεκάθαρες γωνίες και αυστηρές αιχμές μεταξύ των εδρών, επιφανειακά χαρακτηριστικά που συναντούμε μόνο στα διαμάντια.
Τα διαμάντια, λόγω του φυσικού περιβάλλοντος όπου αναπτύσσονται, περιέχουν συγκεκριμένα έγκλειστα χαρακτηριστικά, τα οποία ο αδαμαντολόγος αναλύει κάτω από μεγέθυνση και χρησιμοποιεί για τον διαχωρισμό του διαμαντιού από τις απομιμήσεις και από τα συνθετικά υλικά που μπορεί να περιέχουν διαφορετικού τύπου εγκλείσεις.
Επιπλέον τεστ που χρησιμοποιούμε για αναγνώριση είναι η μέτρηση του ειδικού βάρους του υλικού εφόσον αυτό δεν είναι δεμένο σε κόσμημα, ο φθορισμός του σε υπεριώδη φωτισμό, η διαφάνεια, αλλά και αναλύσεις που διεξάγονται μόνο σε κατάλληλα εξοπλισμένα γεμολογικά ινστιτούτα, όπως η φασματομετρία μεταξύ άλλων.
Παρόλο που υπάρχουν βασικές διαφορές μεταξύ των διαμαντιών και των απομιμήσεων τους, η αναγνώριση δεν είναι πάντα εύκολη, και σίγουρα απαιτεί εξειδίκευση και πρακτική εμπειρία. Ας μην ξεχνούμε πως η σωστή γνώση του αντικειμένου αλλά και η σύγχρονη εκπαίδευση είναι απαραίτητα για έναν επαγγελματία γεμολόγο, καθώς ο κλάδος των πολύτιμων λίθων εξελίσσεται συνεχώς και ακατάπαυστα. Σε περίπτωση λοιπόν που δεν είμαστε σίγουροι για την ταυτότητα ενός λίθου, είναι πάντα ασφαλές και σωστό να αναζητήσουμε τις υπηρεσίες ενός εκπαιδευμένου και διαπιστευμένου γεμολόγου.
Εύα Κουντουράκη GG, AJP, JBM
Γεμολόγος-Αδαμαντολόγος, Σύμβουλος Κοσμημάτων
